به احتمال زیاد واژه اصل خاک و اصل خون را شنیده اید. در واقع می خواهیم بدانیم که تاثیر این دو کلمه در اخذ شهروندی و پاسپورت از طریق تولد چگونه خواهد بود؟
کشور هایی که به اصل خاک یا قانون خاک (Jus soli) پایبند هستند ، تحت شرایطی خاص یا بدون هیچ شرایطی، کودکانی که در خاک یا داخل مرز میهنشان، یا حتی در داخل سفارت کشورشان به دنیا بیایند را به عنوان شهروند خود تلقی می کنند و بدون توجه به ملیت اصلی والدین او، به آن کودک پاسپورت و شهروندی کشور خود را اعطا می کنند.
در اصل خون، تنها در صورتی به کودک متولد شده پاسپورت و شهروندی اعطا می شود که یک یا هر دو والد کودک( متغیر با توجه به قانون کشور ) ملیت آن کشور را داشته باشند.
در نتیجه همانطور که گفته شد، برای اخذ پاسپورت و شهروندی از طریق تولد کودک خود به دنبال کشوری باشید که پایبند بر اصل خاک یا قانون خاک است.
معرفی قاره هایی که به وسیله تولد، به اخذ پاسپورت منجر می شود:
1.قاره آسیا
کشور های آسیایی که بر اساس اصل خاک به کودکان متولد شده شهروندی اعطا می کنند، بسیار اندک هستند و علاوه بر تبعیت از اصل خون؛ دارای یک محدودیت بزرگ دیگر نیز هستند و آن، عدم انتقال شهروندی از طریق والد مادر است. به عبارتی دیگر کودکان متولد شده در چندی از کشور های آسیایی مانند: مالزی، پاکستان، بنگلادش، عراق تنها زمانی قادر به اخذ شهروندی خواهند بود که دارای پدری مقیم یا شهروند آن کشور باشند.
کشور پاکستان، در قاره آسیا تنها کشوری است که از اصل خاک پیروی می کند که آن نیز در صورتی میسر خواهد بود که والد پدر، جهت اخذ شهروندی کودک خود اقدام نماید.
2.قاره آفریقا
به غیر از کشور تانزانیا هیچ کشور دیگری در قاره آفریقا ، اخذ شهروندی و پاسپورت از طریق تولد را اعطا نمی کند.
3.قاره آمریکا
کشور های آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی و آمریکای شمالی بدون شرایط و محدودیت خاصی، به کودکان متولد شده در کشورشان شهروندی اعطا می کنند.
البته کشور های کلمبیا و شیلی از این قضیه مستثنا هستند، زیرا در کشور کلمبیا اصل خاک به رسمیت شناخته نمی شود و جهت اخذ شهروندی و پاسپورت از طریق تولد لازم است که یکی از والدین، شهروند کلمبیایی یا دارای مجوز قانونی در این کشور باشد. همچنین کلمبیا تنها کشور قاره آمریکا محسوب می شود که پایبند به اصل خون می باشد. کشور شیلی از هر دو قانون اصل خاک و خون پیروی می کند و طبق قوانین این کشور، کودک متولد شده باید در این کشور اقامت داشته باشد و والدین آن، فرزند اعضای دولتی کشور های دیگر نباشند.
4.قاره اروپا و اقیانوسیه
در قاره اروپا، نیوزلند و استرالیا (اقیانوسیه) نیز هیچ والدی تنها با به دنیا آوردن کودکان خود در خاک این کشورها، قادر به اخذ شهروندی وی نخواهد شد.
